Torbalı Belediyesi’nin 2024 yılı Sayıştay raporu, mali disiplinin zayıflığını ve idari ihlalleri gözler önüne serdi. Denetim sonucunda belediyeye ait şirketlerin devasa borç yükü altında olduğu, belediye taşınmazlarının izinsiz kullanıldığı ve birçok idari eksikliğin sürdüğü ortaya çıktı.
Şirketlerin prim borcu 468 milyon TL’yi aştı
Belediyenin personel temin ettiği şirkete ait prim borcunun 468 milyon 268 bin TL’ye ulaştığı, bu tutara gecikme faizlerinin de eklendiği belirtildi. Belediyenin şirkete 140 milyon TL civarında borcu bulunduğu ve ödemelerin eksik yapılması nedeniyle borcun sürekli büyüdüğü tespit edildi. Sayıştay, bu durumun belediyenin bütçe yetersizliğinden kaynaklandığını belirterek, borçların yapılandırılması ve hakedişlerin tam ödenmesi gerektiğini vurguladı.
Trafolar ve taksi durakları izinsiz
Rapora göre, elektrik trafoları belediyenin izni olmadan arsalarına yerleştirildi ve bu alanlardan ecrimisil (kira bedeli) alınmadı. Benzer şekilde, taksi duraklarının da ihalesiz olarak kullandırıldığı ve bu duraklardan herhangi bir tahsilat yapılmadığı ortaya çıktı.
Yeşil alan ve yollar özel kişilerce işgal edildi
Uygulama imar planında yeşil alan veya yol olarak ayrılmış kamusal bölgelerde özel kişiler tarafından yapılaşma yapıldığı ve alanların hukuka aykırı biçimde işgal edildiği tespit edildi.
Strateji Müdürlüğü sadece kâğıt üzerinde
Belediyede Strateji Geliştirme Müdürlüğü kadrosu bulunmasına rağmen bu birimin hiçbir faaliyette bulunmadığı belirtildi. Sayıştay, müdürlüğün aktif hale getirilmesi gerektiğini bildirdi.
Ruhsatsız işyerleri kiraya verildi
Belediyenin kiraya verdiği bazı işyerlerinde işyeri açma ve çalışma ruhsatının bulunmadığı belirlendi. Sayıştay, ruhsatsız faaliyet gösteren işletmelerin denetlenmesi ve gerekli işlemlerin yapılması gerektiğini vurguladı.
Personel gideri sınırı aşıldı
Yasal olarak yüzde 40’ı geçmemesi gereken personel gideri oranı, Torbalı Belediyesi’nde yüzde 58,46’ya yükseldi. Bu durumun belediye bütçesinde dengesizlik yarattığı ve sürdürülebilir olmadığı ifade edildi.
Fazla mesai ve izin ihlalleri
Raporda, belediye işçilerine yasal sınır olan yılda 270 saatin üzerinde fazla mesai yaptırıldığı belirtildi. Ayrıca, işçilerin yıllık izinlerinin düzenli kullandırılmadığı da tespit edildi.
Memurların adli sicil kayıtları eksik
Belediye memurlarının adli sicil kayıtlarının dosyalarda bulunmadığı, bu durumun kamu yönetiminde risk oluşturduğu ifade edildi.
Düşük tahsilat oranları
Belediyenin gelirlerinde tahsilat oranlarının oldukça düşük kaldığı görüldü. Para cezalarının sadece yüzde 39’u, eğlence vergilerinin ise yüzde 41’i tahsil edildi. Ayrıca ruhsatsız binalardan emlak vergisi alınmadığı, bazı işletmelerin ise çevre temizlik vergisi dışında bırakıldığı rapora yansıdı.
Park ve yollara yapı kayıt belgesi
Sayıştay, belediyenin park, yol ve meydan gibi kamusal alanlara yapı kayıt belgesi çıkardığını tespit etti. Bu durumun kamu taşınmazlarının amaç dışı kullanımı anlamına geldiği belirtildi.
Büyükşehir’den kazı bedelleri tahsil edilmedi
Raporda, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2020 yılı ve öncesine ait kazı bedellerini Torbalı Belediyesi’ne göndermediği; Torbalı Belediyesi’nin de bu bedelleri tahsil etmediği belirtildi.
Su abonesi olmayan işletmelerde atık bedeli belirsiz
Katı atık bertaraf bedellerinin su faturalarına yansıtıldığı uygulamada, su aboneliği olmayan işletmelerin bedellerinin tespit edilemediği kaydedildi. Sayıştay, bu işletmeler için yeni bir hesaplama yöntemi geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
