Sayıştay’ın Ege Üniversitesi’ne ilişkin 2024 yılı denetim raporu, üniversitenin mali yapısında ciddi eksiklikler ve usulsüzlükler olduğunu ortaya koydu. Raporda, ihale mevzuatına aykırı işlemlerden, atıl bırakılan arazilere kadar birçok dikkat çekici bulguya yer verildi.
3 milyarlık dev zarar
Ege Üniversitesi’nin Döner Sermaye İşletmesi 2024 yılında 6 milyar 24 milyon 652 bin TL gelir elde etti. Ancak giderlerin 9 milyar 123 milyon 920 bin TL’ye ulaşması sonucu yıl, 3 milyar 99 milyon TL zarar ile kapandı.
İhale kanununa aykırı doğrudan temin
Raporda, mal, hizmet ve yapım işlerinin kısımlara bölünerek doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirildiği tespit edildi. Denetçiler, bazı alımların ihale yapılması gereken tutarları geçtiğini, hatta aynı firmaya aynı gün içerisinde üç ayrı doğrudan temin yapıldığını belirtti. Bu uygulamanın yıl boyunca tekrarlandığı ve Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerine aykırı olduğu vurgulandı.
Sayıştay raporunda şu ifadeler yer aldı:
“2024 yılı içerisinde doğrudan temin kapsamında yapılan alımlarda, aynı firmaya aynı gün içinde 3 adet doğrudan temin yapıldığı, açık ihale konusu olması gereken düzeydeki tutarın sadece bir günde aşıldığı görülmüştür.”
%10 sınırı aşıldı, izin alınmadı
Üniversitenin mal ve hizmet alımları için belirlenen ödeneğin %10’unu aşmasına rağmen Kamu İhale Kurulu’ndan onay alınmadığı belirlendi.
2024 yılı için ayrılan 155 milyon 127 bin TL’lik bütçeye karşılık, 134,9 milyon TL’lik harcama yapıldı. Sayıştay, mevzuata aykırı bu harcamalara dikkat çekerek gerekli izinlerin alınmasının zorunlu olduğunu hatırlattı.
Ruhsatsız öğrenci köyü
1999 öğrenciye barınma hizmeti veren Ege Üniversitesi Öğrenci Köyü’nün işletme ruhsatı olmadan faaliyet gösterdiği ortaya çıktı. Yangın ve tesisat güvenliği ile ilgili eksiklikler giderilmediği için ruhsat alınamadığı, maliyetlerin yüksekliği nedeniyle gerekli düzenlemelerin yapılamadığı bildirildi. Sayıştay, köyün acilen yönetmeliğe uygun hale getirilmesini istedi.
Sosyal tesislerde dev borç yükü
Üniversiteye bağlı spor tesisleri, yüzme havuzu ve konukevlerini kapsayan sosyal tesislerin ciddi mali sorunlar yaşadığı tespit edildi.
2024 sonunda sosyal tesislerin SGK’ya 39 milyon TL, vergi dairesine 15 milyon TL, tedarikçilere 3 milyon TL ve üniversite bütçesine 8 milyon TL borcu bulunduğu belirlendi. Sayıştay, bu borçların yapılandırılarak üniversite bütçesiyle kapatılması gerektiğini vurguladı.
Menemen Çiftliği’nde araziler atıl kaldı
Raporda dikkat çeken bir diğer bulgu da Menemen Araştırma, Uygulama ve Üretim Çiftliği oldu.
Üniversiteye tahsisli 4 bin 100 dekar alandan sadece 1000-1500 dekarının ekili olduğu, geri kalan 2500-3000 dekarın ise atıl bırakıldığı tespit edildi.
Süt sağım ünitesinin çalışmadığı, ihtiyaç duyulan sütün dışarıdan satın alındığı da raporda yer aldı.
Genel değerlendirme
Sayıştay raporunda, üniversitenin mali kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli kullanılmadığı, ihale mevzuatına aykırı uygulamaların sürdüğü ve mali sürdürülebilirliğin risk altında olduğu vurgulandı. Üniversitenin üretim ve hizmet planlamasının gözden geçirilmesi ve mali disiplinin sağlanması gerektiği ifade edildi.
