İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Terör ve Örgütlü Suçlar ile Organize Suçlar bürolarından sorumlu başsavcıvekili Necati Kayaközü koordinasyonunda yürütülen, İzmir Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden İZBETON AŞ’de taşeron şirketler aracılığıyla yolsuzluk yapıldığı iddiaları üzerine başlatılan operasyon kapsamında, İZBETON eski Genel Müdürü Heval Savaş Kaya’nın ifade işlemleri sona erdi. Kaya, savcılığa sevk edilerek ifadeleri alınmasının ardından ortaya çıkan açıklamalar, büyük bir yankı uyandırdı.
İZBETON ve Araç Kiralama İhaleleri: Kaya’nın İfadesi
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin iştiraklerinden İZBETON AŞ’nin yaptığı ihalelerle ilgili olarak yapılan denetimler ve soruşturmalarda, birçok usulsüzlük iddiası gündeme geldi. İZBETON eski Genel Müdürü Heval Savaş Kaya, 2022-2024 yılları arasındaki araç kiralama ihaleleri sürecinde üstlendiği görevleri ve yapılan işlemleri anlatırken, dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Kaya’nın ifadelerine göre, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İZBETON AŞ’nin 2022 ve 2023 yıllarındaki ihalelerinde, taşeron firmalar aracılığıyla yapılan kiralamaların çoğunda fiili çalışma sürelerinin tespiti konusunda sorunlar yaşandı. Kaya, özellikle araç takip sisteminden elde edilen verilere rağmen, hakediş belgelerinde araçların çoğunlukla 6,5 saat çalışmış gibi gösterildiğini belirtti.
“Araçların Çalışma Süresi 6,5 Saat Olarak Belirlendi”
Söz konusu ihale şartnamelerinde, “Araçların her vardiyada çalışacağı ödemeye esas çalışma süresi 6,5 saattir.” ifadesinin bulunduğuna dikkat çeken Kaya, araçların çalışma süresinin İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından belirlendiğini ve İZBETON AŞ’nin bu şartlara uyarak ihale sözleşmelerini hazırladığını vurguladı. Kaya, ihaleye giren firmaların hiçbir şekilde bu süreyi değiştirme yetkisine sahip olmadığını söyledi.
Ancak, yapılan incelemelerde, araçların fiili çalışma saatlerinin kaydedilmediği ve ödeme yapılan sürelerin gerçek çalışma saatleriyle tutarsız olduğu tespit edildi. Raporlar, araçların fiili çalışma sürelerinin araç takip sisteminden elde edilen verilere göre daha fazla gösterildiğini ve bunun sonucunda belediyeye ve İZBETON AŞ’ye fazla ödeme yapıldığını ortaya koydu.
Fazla Ödemeler ve Akaryakıt Giderleri
Yapılan incelemeler sonucunda, 2023 ve 2024 yıllarındaki ihalelere dair hakedişlerin, araç takip sisteminden alınan verilere dayanmadığı, ayrıca araçların kullanım süresi dışında da ödeme yapıldığı tespit edildi. Özellikle akaryakıt, motor yağı gibi maliyetlerin belirlenen saatlik fiyatlar üzerinden hesaplanırken, çalışılmayan saatlerde akaryakıt tüketimi olmaması gerektiği ifade edildi. Buna karşın, hakedişlerde 6,5 saatlik çalışma süresi üzerinden ödeme yapılmasının doğru olmadığı ve fiili çalışma süresinin esas alınması gerektiği belirtildi.
Denetim ekibi, 2023 ve 2024 yılları arasında araç takip sisteminden elde edilen verilere göre toplam 199.434.653 TL fazla ödeme yapıldığını belirledi. İZBETON AŞ’nin yüklenici firmaya yapılan bu fazla ödemenin ise, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından da İZBETON AŞ’ye yapıldığı ortaya çıktı. Bu da toplamda 205.184.469 TL’lik bir fazla ödeme anlamına geliyor.
İZBETON’un İhale Süreçleri ve Belediyenin Sorumluluğu
Heval Savaş Kaya, ayrıca söz konusu fazla ödemelerin sorumluluğunun İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İZBETON AŞ’nin ilgili birimlerinde olduğunu belirtti. Kaya, İZBETON AŞ’nin aldığı ihale şartlarının değiştirilmeden ihale sürecinin yürütüldüğünü ve tüm denetimlerin İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapıldığını ifade etti. Kaya’nın açıklamalarına göre, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İZBETON AŞ yetkilileri, sözleşmelerin her aşamasında yer alarak ödeme süreçlerini onaylıyor ve denetliyorlardı.
Teftiş Kurulu Raporu: Yasal İşlemler Başlatılmalı
İzmir Büyükşehir Belediyesi Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından hazırlanan raporda, yapılan fazla ödemeler ve ödeme süreçlerindeki usulsüzlükler dikkat çekti. Raporun sonuç kısmında, “İZBETON AŞ tarafından gerçekleştirilen iş makineleri ve kara taşıtları kiralama işlerine ait ihalelerde yapılan hakediş ödemelerinin, araç takip sisteminden elde edilen fiili çalışma saatleriyle karşılaştırılması sonucunda, 2023 ve 2024 yıllarında toplam 199.434.653,20 TL’lik fazla ödeme yapıldığı” ifade edildi. Ayrıca, aynı şekilde, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı ödemelerin de hatalı olduğu ve 205.184.469,27 TL’lik fazla ödeme yapıldığı tespit edildi.
Teftiş Kurulu, yapılan bu fazla ödemelere sebebiyet veren İZBETON AŞ ve İzmir Büyükşehir Belediyesi görevlileri hakkında gerekli yasal işlemlerin başlatılması gerektiği kanaatine varıldığını duyurdu. Bu rapor, şu anki iddiaların ve yolsuzluk soruşturmasının çok daha geniş bir alana yayılabileceği endişelerini doğuruyor.
