İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi mart ayı olağan toplantısı birinci birleşimi Başkan Tunç Soyer idaresinde İZBB Meclis Salonu’nda gerçekleştirildi. Oturumda AK Partili ve MHP’li meclis üyeleri İZBB’nin yaptığı kentsel dönüşüm çalışmalarına yönelik eleştirilerde bulundu. CHP’li Meclis Üyeleri ve Başkan Soyer ise muhalefetin eleştirilerine yanıt verdi.
Kentsel dönüşümde kooperatif modeline Hızal’dan sert çıkış
İzmir’deki kentsel dönüşüm çalışmalarını İZBETON’un yönetmesine en başından beri karşı çıktıklarını ve karşı çıkmalarındaki haklılığı bugün bitmeyen projelerle gördüklerini söyleyen İzmir Büyükşehir Belediyesi AKP Grup Başkan Vekili Özgür Hızal, İZBETON’un kentsel dönüşüme kaynak ayırmadığını öne sürdü. İZBETON’un performansını değerlendiren Hızal, üç yıl önce başlayan ve bugün bitme aşamasına yaklaşan kentsel dönüşüm projelerinin inşaat seviyesinin en fazla yüzde 14 seviyesinde olduğunu söyledi. Hızal, “Şimdi bu bizim yaklaşık 3 yıldır burada adeta boğazımızı yırtarcasına ortaya koyduğumuz eleştirilerin göstergesi. Ne kadar haklı olduğumuzu şu veriler gösteriyor. Biz dedik ki İZBETON yanlış yapıyor. Yapması gerektiği gibi iş yapmıyor. Adeta saçma sapan bir modelle İzmirlileri yanılttılar. İZBETON kentsel dönüşüm noktasında performansı bu. İzmir Büyükşehir Belediyesi sıfır bütçe ayırmış. Vatandaştan topladığınız paralarla kentsel dönüşüm yapmaya çalışıyorsunuz ama başarısız oldunuz” diye konuştu.
Öte yandan elinde bir tapu senedi ile konuşmalarına devam eden Hızal, İZBETON’un İzmir Büyükşehir Belediyesine ait bir Bornova Erzene Mahallesinde bulunan bir gayrimenkulü 39 Milyon 20 Bin TL’ye aldığını açıklayarak, konuşmalarını şu şekilde sürdürdü:
“39 milyon 20 bin TL’lik gayrimenkul. İzmir Büyükşehir Belediyesine ait bir gayrimenkul İZBETON’a satılmış. İhaleye girilmiş encümen kararıyla satılmış. Bu ihaleye sadece İZBETON girmiş. Ama biraz araştırdım. İZBETON buna neden ihtiyaç duyar diye. Yerine baktım. Yeri kıymetli bir yer. Hüsnü Beyle gittik gerçekten çok ciddi ağaçlar var. Burada bir inşaat yapılmak isteniyor. Ağaçlar kesilmek isteniyor falan filan. Elimize bir düzenleme şeklinde taşınmaz arsa payı ve inşaat sözleşmesi geçiyor. Bunu İZBETON’la X firma arasında yapılmış bir anlaşma. 39 milyon 20 bin TL iken şimdi bir kat karşılığı inşaat sözleşmesiyle bir firmaya veriliyor. Finans yaratılıyor kime yaratılıyor. İZBETON burada 5 kuruş para harcamamış. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin gayrimenkullerini alırken milyonlarca lira harcamış. Başka bir satış daha var 25 milyona harcanmış. Burası kentsel dönüşüm alanı değil. Kime verdiğini, neye verdiğini daha sonra araştırın siz bulun. İşe geldiğinde kooperatif modeli oluşturuyoruz diyenler işe geldiğinde burada kat karşılığı inşaat sözleşmesiyle hiçbir şekilde bizim denetimimizde olmayan bir modelle, sizin deyiminizle bir finans yaratılıyor. Hatta ve hatta orada o ağaçları kesmek için bir takım bürokratik işlemler yapılıyor. O ağaçlar neden kesilemiyor biliyor musunuz? O gayrimenkulün üzerinde haciz var. Hacizler vergi dairesinin, sosyal güvenlik kurumunun. Neden kaldıramıyorlar. Çünkü nakit yok. Sayın başkanım bir kez daha söylüyorum; Bu şekilde bu şehirde kentsel dönüşüm noktasında maalesef başarılı olamayız. Kendimi de içine koyuyorum. Sizden ricam bu modelle ilgili şapkanızı önünüze koyun. Revizyon yapılacaksa revizyon yapalım ve yeni alanlara geçelim. İzmir’i dönüştürmemiz gerekiyor. İzmir’de deprem gerçeği var ve deprem kapımızda.
MHP’li Şahin: Enerjimizi dönüşüme harcamalıyız
MHP Grup Başkan Vekili Selahattin Şahin de kentteki kentsel dönüşüm çalışmaları üzerinden eleştirilerde bulunarak “Biz dönüşüm derken sadece İZBB’nin 6 adet Kentsel Dönüşüm Bölgesi dahil tüm İzmir’de ki riskli binalardan bahsediyoruz. Yapı stokunun 3’te 2’si depreme dayanaksız toplam 2 milyon 400 bin bağımsız bölümün yaklaşık 1 milyon 600 bini depreme dayanıksız. İZBB’nin 6 adet kentsel dönüşüm bölgesinden dönüştüreceği sayı 33 bin, 15 yıldır dönüştürülen sayı sadece 960 adet. İşte deprem öncesi yapılması gereken dediğimiz tam olarak bu. Biz yapı stokunu sadece belediye ya da merkezi hükümet eliyle dönüştüremeyiz. Yerel Yönetimler olarak bütün enerjimizi kentin yeniden planlanmasına ve dönüşümüne harcamamız lazım. Kent içindeki yoğunluğu dış çeperlere dağıtıp, yatay mimariyle uydu kentler oluşturmalıyız” dedi.
“Sistematik bir kötülük var”
Deprem ve kentsel dönüşüm özelinde tartışılan konular ve Cumhur İttifakı tarafından yapılan eleştiriler üzerine söz alan Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal, “Bu meselenin arkasında sistematik bir kötülük var. Ben bir belediye başkanı olarak özel bankalardan, kamu bankalarından kredi alamıyorum. Belediyelerin nakde ulaşmasıyla ilgili ciddi tedbirler alınıyor ama kamu kurumu olan belediyelerin finans arayışlarını eleştiriyorlar” dedi. Bayraklı’daki rezerv alan ile ilgili konuşan Başkan Sandal, “En hassas olduğumuz noktalardan biri Bayraklı’daki rezerv alan. Orada TOKİ konutlar yapıyor, arsa satıyor. Peki, depremzede için size verilen bu araziyi satarken buradan alınan parayı depremzedeye verdiğiniz konutların fiyatından düşüyor musunuz? Depremzedeler adına açık yüreklilikle söylüyorum, sesimiz duyulmuyor dertlerimiz görülmüyor. Ama burada doğruyu yansıtmayan bilgilerle bizleri karalamak adına ellerinden geleni yapıyorlar” diye konuştu.
CHP’li Aydın: Bunu yapmayan belediye yok
Eleştirilere yanıt veren CHP Grup Başkan Vekili Murat Aydın da “Özgür Bey dakikalarca anlattı. İZBB’nin bir gayrimenkulü varmış, İZBB bunu satmaya karar vermiş. Encümen İhale Kanunu’na göre satışa çıkarmış, ilan etmiş, bir alıcı gelmiş. Başkasının gelmesine engel var mıymış? “Hayır. İZBETON, sembolik olarak artış yapmak adına bir rakam vermiş. Baktım, zemin artı 9 kat yapılacakmış; bunun 15’i İZBB’nin 15’i müteahhidin. Bir bilgiyi eksik vererek, bir şey varmış gibi anlatarak konuyu gündeme getirmek böyle olur. İZBB ve birçok belediye taşınmazlarını satabilir, bunu yapmayan belediye yoktur. ‘Bu yapılan işlemde miktar azdır, daha fazla olur’ diyorlarsa bu başka bir hikayedir” açıklamalarında bulundu.
Başkan Soyer’den eleştirilere yanıt
Eleştirilere yanıt veren Başkan Soyer de, “İftiharla söylemeliyim ve her biriniz iftihar etmelisiniz: Şu anda depreme en dirençli kent adayı İzmir’dir. Bu benim fikrim değil, değerli hocamız Naci Görür kendisi ifade etmiştir. İZBB depreme dirençli kent olma noktasında en hazırlıklı belediyedir. Hiç kimsenin tereddüdü olmasın, her biriniz iftihar ediniz. Kentsel dönüşümde rakamlar verildi. Belki, İZBB müteahhit payını yükseltseydi, yerinde dönüşüm ilkesini bir kenara bıraksaydı, arabuluculuk ilkesini korumasaydı çok daha fazla yol alabilirdik. Ancak biz ilkeli bir duruş gerçekleştirdik, bu ilkeli duruş bütün Türkiye’ye örnek olması gereken bir duruş ve bu nedenle çok kıymetli. Az sayıda kentsel dönüşüm binasına imza atmış olabiliriz ama her biri bu ilkeli duruşun eseridir. Buna rağmen biz ne müteahhide verilen oranı artırdık ne yan yola gittik. Ne yaptık? İZBETON şirketini devreye soktuk. Neden? Müteahhidin aslında oranlarla o ihalelere girmesinin mümkün olduğunu biliyorduk ama daha fazla almak istedikleri için girmediklerinden şüphe ettik ve müteahhitlerin karşısına İZBETON’u koyduk. Bazı yerlerde İZBETON aldı, bazı yerlerde o girmeyen müteahhitler girdi, onların üzerinde kaldı. Kötü mü oldu, gayet iyi oldu. 5 bin civarında binanın kentsel dönüşümü için yol almaya başladık” dedi. Soyer, ayrıca İzmir’in kentsel dönüşümde Türkiye’ye örnek olduğunu belirterek "İZBB, Türkiye’ye örnek kentsel dönüşüm modelini Bayraklı’da hayat geçirmiştir. Herkesin yüreği ferah olsun” ifadelerini kullandı.
