EDİTORYAL HABER- Bornova Belediyesi’nin Kazım Dirik Mahallesi’nde kent kültürüne kazandırdığı Abide-i Hürriyet Meydanı, 27 Nisan’da yapılan görkemli açılıştan bu yana büyük ilgi görüyor. Belediye Başkanı Ömer Eşki tarafından kurulan Müze Müdürlüğü’nden alınan verilere göre meydan, henüz 15 gibi kısa sürede 3 binin üzerinde ziyaretçi ağırladı.
Yaşar Üniversitesi’nin hemen bitişiğinde, Sanayi Caddesi ile Üniversite Caddeleri arasında konumlanan 2.700 metrekarelik Abide-i Hürriyet Meydanı, Osmanlı’da Meşrutiyet ve modernleşme hareketlerine karşı gerçekleşen 31 Mart Ayaklanması sırasında hayatını kaybedenleri anmak amacıyla tasarlandı.
18 Türk Devleti ve kurucuları bu meydanda
Meydanın ilk bölümünde, Türkiye’de ilk kez, Safeviler ve Şah İsmail de dahil olmak üzere tarihteki 18 Türk Devleti ve kurucularına yer veriliyor. Bu devletlerin bayrakları meydanda dalgalanırken, kurucularının heykelleri de tarih meraklılarıyla buluşuyor:
Türkiye Cumhuriyeti – Mustafa Kemal Atatürk
Asya Hun İmparatorluğu – Mete Han
Batı Hun İmparatorluğu – Panu Hun Tanhusu
Avrupa Hun İmparatorluğu – Attila
Ak Hun İmparatorluğu – Akşunvar Kağan
Göktürk Kağanlığı – Bumin Kağan
Avar Kağanlığı – Bayan Kağan (I. Bayan)
Hazar Kağanlığı – Ton Yabgu Kağan (Bulan)
Uygur Kağanlığı – Kutlug Bilge Kül Kağan
Karahanlı Devleti – Bilge Kül Kadir Han
Gazne Devleti – Alp Tekin
Büyük Selçuklu İmparatorluğu – Tuğrul Bey, Selçuk Bey
Harzemşahlar Devleti – Kutbeddin Muhammed Harzemşah
Altın Orda Devleti – Batu Han
Büyük Timur İmparatorluğu – Emir Timur
Safevi İmparatorluğu – Şah İsmail
Babür İmparatorluğu – Babür Şah
Osmanlı İmparatorluğu – Osman Bey
Fatih Sultan Mehmet
İttihatçıların anısı, hürriyetin sembolü
Meydanın ikinci bölümündeki Abidei-i Hürriyet Anıtı’nda İttihat ve Terakki Cemiyeti öncüleri (Mahmut Şevket Paşa, Talat Paşa, Enver Paşa, Mithat Şükrü Bleda, Cemal Paşa, Resneli Niyazi Bey, Mithat Paşa, Namık Kemal, Ali Suavi) ile 31 Mart Olayı’nda şehit edilen 71 kişinin temsili anıtı bulunuyor. Burada ayrıca Atatürk, Fatih Sultan Mehmet ve Truva Savaşı’nın simgesel kahramanı Hektor’un heykelleriyle oluşturulan tarihsel üçleme, Orhun Yazıtları (Kült Tigin, Bilge Kağan, Tonyukuk ve Yenisey), Üzerinde Türk-Oğuz boylarının sembolleri yer aldığı Ulu Kayın Ağacı ve çeşitli tarihî figürlerin heykelleriyle kültürel bir derinlik sağlanıyor.
Eşki: "İlericilik Zincirlenemez"
Bornova Belediye Başkanı Ömer Eşki, İstanbul Şişli’deki kapalı durumda olan Abide-i Hürriyet Parkı ve Anıtı’nı hatırlatarak, “Bu park ve anıt, gerici 31 Mart Ayaklanması’nda şehit edilen ilericilerin yaşatılması için 1911 yılında yapılmış, Fatma Girik döneminde Şişli Belediyesi'nin logosuna da girmişti. Ancak AKP iktidarıyla bu park kapısına zincir vurularak kapatıldı. Bu anıtı, anlamını daha da derinleştirip Bornova’da yeniden açarak, ilerici görüşlerin kapatılamayacağını söylüyoruz” dedi.
Açılış töreninde Ömer Eşki ve CHP Sözcüsü, İzmir Milletvekili Deniz Yücel, Şişli'deki parkta bulunan anıtın zincirli olmasına atıfta bulunarak meydandaki sembolik zinciri birlikte kırmış, “Hak, hukuk, adalet” sloganları eşliğinde demokrasi ve özgürlük vurgusu yapılmıştı.
İlber Ortaylı: “Meydanlar, binalardan değerlidir”
Açılışa katılan ünlü tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, kültür ve tarihe sahip çıkmanın önemine dikkat çekerek şu ifadeleri kullanmıştı:
“Binalara değil, böyle alanlara, meydanlara ihtiyacımız var. Özellikle çocuklar için. İstanbul, nüfus yoğunluğundan dolayı bir üniversite şehri olamaz ama İzmir ve Bornova olabilir. Kültüre, sanata ve doğamıza yatırım yapılmalı. Zeytin ağacı kesilmez, zeytinliklere sahip çıkılmalı. İzmir ve Bornova çok önemli bir tarihsel geçmişe sahip. İzmir, zulüm gören ve İtalyan, İngiliz, Fransız ya da Balkanlıların Avrupa’dan kaçıp yerleştiği ve büyüdüğü bir yer. Ben Türkiye'nin tarihî yapısının sağlam olduğuna, millet iradesinin ise çok önemli olduğuna inanıyorum. Bu değerlere sahip çıkmamız gerekiyor. Bu anlamda Bornova Belediyesi'ne bu güzel projeyi gerçekleştirdiği için teşekkür ediyorum”
İlber Hoca’dan tam not
İlber Ortaylı, meydanda Safeviler ve Şah İsmail’e de yer verilmesinden duyduğu memnuniyeti ise: “Şah İsmail, Fatih Sultan Mehmet ve Yavuz Sultan Selim gibi 16. yüzyılın çok önemli Türk figürlerinden biridir. Bu heykelleri ve tarihî değerleri yaşatmak sadece bir grubun değil, toplumun tamamının görevidir. Başkan buraya bu heykelin ve Safeviler’in bayrağının konmasını çok doğru yapmış. Aferin, tebrik ederim” sözleriyle dile getirmişti
