Sayıştay, Dokuz Eylül Üniversitesi’nin 2024 yılına ilişkin denetim raporunu yayımladı. Raporda, üniversitenin mali yapısına dair dikkat çekici tespitlerin yanı sıra, usulsüz danışmanlık uygulamaları, borçlu kooperatifler, rekabeti engelleyen ihaleler ve muhasebe kayıtlarına yansıtılmayan taşınmazlar öne çıktı.
917 milyonluk taşınmaz kayıt dışı
Denetimde, üniversiteye ait olup farklı kurumlara tahsis edilen toplam 42 bin 598 metrekarelik, 917 milyon TL değerinde taşınmazın mali tablolarda gösterilmediği belirlendi.
Sayıştay, bu taşınmazların mutlaka muhasebe kayıtlarına işlenmesi gerektiğinin altını çizdi.
Kooperatiften üniversiteye 5,7 milyon TL borç
Dokuz Eylül Üniversitesi’nin yüzde 92 ortağı olduğu Dokuz Eylül Öğretim Bilimsel Araştırma Proje ve Eğitim Kooperatifi, üniversiteden kiraladığı 21 taşınmaz için kira, elektrik, su ve KDV dahil 5,7 milyon TL borç biriktirdi.
Kooperatifin ayrıca üniversite bünyesinde 90 personeli fiilen istihdam ettiği kaydedildi.
Raporda, borçların tahsili için icra takibi başlatıldığı belirtilirken, kalan borçların yasal süreçle tahsil edilmesi gerektiği vurgulandı.
3 bin TL’lik online danışmanlık hizmeti
Rapordaki en çarpıcı bulgulardan biri, üniversite hastanesinde yürütülen “tıbbi danışmanlık” uygulaması oldu.
Sağlık mevzuatında yeri olmamasına rağmen hastalardan 20 dakikalık online görüşme için 3 bin TL talep edildiği tespit edildi.
Oysa Sağlık Bakanlığı tarifesinde bu hizmetin 300 TL olduğu belirtildi.
Sayıştay, bu uygulamanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu belirterek, hizmetin aracı bir firma üzerinden yürütülmesini ve elde edilen ücretin personele ek ödeme olarak dağıtılmasını mevzuata aykırı buldu.
Raporda şu ifadeler yer aldı:
“Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmemiş bir üniversite hastanesinin ‘tıbbi danışmanlık’ adı altında sağlık hizmeti sunması mümkün değildir. Ayrıca Bakanlık tarifesi 300 TL iken, 3.000 TL ücret alınması ve bunun aracı bir kurum eliyle yapılması hukuken kabul edilemez.”
İhalelerde rekabeti sınırlayan hükümler
Üniversite Araştırma Hastanesi’nin mal alımı ihalelerinde, yüklenicilere 90 ila 180 gün vadeli ödeme şartı konulduğu tespit edildi.
Sayıştay, bu durumun rekabeti sınırladığını ve firmaların maliyetlerini artırarak fiyat tekliflerini yükselttiğini belirtti.
Diş hastanesinde kooperatif üzerinden satış
Denetimlerde, Ağız ve Diş Sağlığı Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin ihtiyaç duyduğu malzemelerin doğrudan üniversite tarafından alınmak yerine kooperatif aracılığıyla temin edildiği ortaya çıktı.
Kooperatifin firmalardan aldığı ürünleri üzerine kâr ekleyerek hastalara sattığı ve bu yolla 2,8 milyon TL gelir elde ettiği tespit edildi.
Bu gelirin üniversitenin döner sermaye işletmesine aktarılmadığı belirtildi.
Sayıştay’dan uyarılar
Raporun sonunda, üniversite yönetimine şu tavsiyelerde bulunuldu:
Mevzuata aykırı danışmanlık hizmetlerinin sonlandırılması,
Kooperatif borçlarının tahsil edilmesi,
Tüm taşınmazların muhasebe kayıtlarına işlenmesi,
Döner sermaye gelirlerinin usule uygun aktarılması,
İhalelerde rekabeti kısıtlayan hükümlerin kaldırılması.
Genel Değerlendirme:
Sayıştay raporu, Dokuz Eylül Üniversitesi’nde mali disiplinin zayıfladığını ve bazı uygulamaların ciddi riskler barındırdığını ortaya koydu.
Usulsüz sağlık hizmetleri, borçlu kooperatifler ve kayıt dışı taşınmazlar nedeniyle üniversitenin mali yapısının sürdürülebilirliğinin tehlike altında olduğu uyarısında bulunuldu.