İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, üç gün süren kooperatif davası ve kentsel dönüşüm projelerine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Tugay, İzBB’nin kooperatifler üzerinden yürüttüğü projelerle ilgili kendisine yöneltilen suçlamaların gerçek dışı olduğunu vurguladı.
“Haksız yere suçlanıyoruz”
Başkan Tugay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kentsel dönüşüm projelerinin kooperatifler eliyle yürütülmesi nedeniyle eski belediye başkanı, İZBETON’un eski genel müdürü, il başkanı ve genel sekreterin tutuklu yargılandığını hatırlatarak şunları söyledi:
“Kooperatif konusunda biz hiçbir makama veya savcılığa şikayette bulunmadık. Bu davada tutuklu yargılananların serbest bırakılmasını istiyoruz. Ancak bazı kişiler, sanki ben göreve geldikten sonra kooperatif inşaatlarını durdurmuşum gibi iftiralar atıyorlar. Bu, detaylı şekilde düzeltilmesi gereken bir yalandır.”
Kooperatif modeli nasıl değişti?
Kooperatif sisteminin geçmişine değinen Tugay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yıllar önce Örnekköy, Gaziemir ve Ege Mahallesi’nde kentsel dönüşüm alanları belirlediğini belirtti.
“Eskiden belediye, hak sahipleriyle yüzde 100 anlaşarak tapuları üzerine alıyor, ardından 2286 sayılı kanuna uygun şekilde ihaleyle müteahhit belirliyordu. Uzundere, Örnekköy ve Gaziemir’de birçok etap bu yöntemle tamamlandı” diyen Tugay, Soyer döneminde ise sistemin değiştiğini ifade etti.
O dönemde, İzBB Meclisi’nin aldığı kararla, yüklenici olarak İzBETON’un görevlendirildiğini söyleyen Tugay, “Ancak İzBETON projeleri kendisi yapmak yerine iş insanlarının bir araya geldiği kooperatiflere devretti. Bu yöntem klasik kooperatif modeline uymuyordu. Çünkü arsanın sahibi belediye, müteahhitlik yetkisi de İzBETON’da. Yani süreç tam olarak yapı kooperatiflerinin mevzuata uygun sistemiyle örtüşmedi” dedi.
“Bakanlığın uyarısını dikkate almak zorundaydık”
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın konuya ilişkin uyarıcı yazı gönderdiğini belirten Tugay, Sayıştay’ın da benzer tespitlerde bulunduğunu açıkladı:
“İZBETON’un projeleri kooperatiflere devretmesi hukuken mümkün değil. Kooperatiflerin de müteahhitlik belgesi olmadığı için inşaat yapması yasaya aykırı. Sayıştay raporunda bu açıkça belirtilmişti. Ayrıca İçişleri Bakanlığı müfettişleri de İzBB’ye gönderilen raporda aynı hususlara işaret etti.
Bu nedenle inşaatların durdurulması yönünde karar almak zorunda kaldık. Eğer bu uyarılara uymasaydık, ben ve belediyedeki diğer bürokratlar yargılanır, hatta cezaevine girerdik. Bu süreç, kişisel tercihlerle değil, yasal zorunluluklarla ilerledi.”
İnşaatlarda ilerleme yok
Tugay, göreve geldiğinde kooperatif projelerindeki inşaatların büyük kısmının ilerlemediğini belirterek detaylı bilgiler verdi:
Örnekköy 3. Etap: 2021’de başlayan projenin Kasım 2023’te bitmesi gerekiyordu. Nisan 2024’te inşaatın seviyesi yüzde 20 idi. Temmuz’da mahkeme tespitine göre sadece yüzde 22’ye çıkmıştı.
Uzundere 3. Etap: Ağustos 2022’de başlanan inşaat, Nisan 2024’te yüzde 4.9 seviyesindeydi. Temmuz 2024’te yüzde 5.3’e ulaştı. Bazı binaların ruhsatları bile alınmamıştı.
Uzundere 4. Etap: Nisan ve Temmuz aylarında inşaat seviyesi sıfırdı, hiçbir çalışma yapılmamıştı.
Gaziemir 2. Etap: Şubat 2022’de başlanan proje, Nisan 2024’te yüzde 9.5 seviyesindeydi. Temmuz ayında ise neredeyse hiç ilerleme kaydedilmedi.
“Bazı projelerde süreler dolmuş, ek süreler verilmiş ama buna rağmen ciddi bir ilerleme olmamış. Hak sahipleri evlerine kavuşamıyor, kooperatif üyeleri ise paralarının akıbetini sorguluyor. Bu durumu görmezden gelemezdik” dedi.
“İnşaatları biz tamamlayacağız”
Tugay, İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak kooperatiflerin bıraktığı projeleri üstlendiklerini söyledi:
“Örnekköy’de iki etabın ihalesini yaptık, inşaatlar aralıksız devam ediyor. Uzundere’yi de ihale ettik, kısa sürede yapımına başlayacağız. Amacımız, önce hak sahiplerinin, sonra kooperatif üyelerinin evlerini teslim etmek.
Kooperatiflerin ihalelere yaptığı itirazların tamamı mahkemeler tarafından reddedildi. İzBB bugüne kadar hiçbir davayı kaybetmedi. Hukuken de doğru bir süreç yürütüyoruz.”
“Haksız iftiraları kabul etmiyorum”
Başkan Tugay, kendisine yöneltilen suçlamaların siyasi amaçlı olduğunu ifade etti:
“Ben bu dava kapsamında kimse hakkında suç duyurusunda bulunmadım. Ancak bazı kişiler, kendilerinin sebep olduğu mağduriyetleri bana yüklemeye çalışıyor.
Biz İzmir’in kentsel dönüşüm sorununu çözmeye çalışıyoruz. İnşaatlar ya hiç yapılmadı ya da yüzde 1-2 seviyesinde kaldı. Şimdi kalkıp ‘Tugay projeleri durdurdu’ demek büyük bir yalan ve iftiradır. Ben ve ekibim, sebep olmadığımız hataları düzeltmeye çalışıyoruz.”
“Bütçe halkın parasını korumak için var”
Kooperatif üyelerine mali yük getirmemek için çalıştıklarını vurgulayan Tugay, “Belediye bütçesi benim değil, halkın parasıdır. Sayıştay her kuruşu denetliyor. Hiçbir zaman hesapsız harcama yapamayız. Kooperatif başkanlarının iddia ettiği gibi yüksek bir ödeme talebi asla söz konusu değil” dedi.
“Siyasi hesaplaşmaya alet edilmeyelim”
Cemil Tugay, kooperatif davasının siyasi bir hesaplaşmaya dönüştürülmemesi gerektiğini belirterek sözlerini şöyle tamamladı:
“Bu dava üzerinden partimize, belediyemize ve şahsıma yönelik mesnetsiz suçlamalar yapılıyor. İzmir’in kentsel dönüşüm sorununu çözmek için mücadele ediyoruz. Kimse bizim iyi niyetimizi sorgulamasın, kimse bürokratlarımı, daire başkanlarımı hedef almasın.
Bizim tek derdimiz, İzmir’de hak sahiplerinin evlerine kavuşmasını sağlamak ve bu şehri modern, güvenli konutlarla buluşturmaktır.”